ک K

• کەندیدەت، بەربژێر، پاڵێوراو
• Kandidat, candidatus, candidus, candere, toga, tegere, stegein

کۆچەک

•  
• کۆنزێنتراسیۆن = کۆن + زێنتروم/سێنتەر
• Konzentration/concentration = con + centre/Zentrum
•  
• وشەیەکی لاتینیە کە لە دو بەش پێک هاتوە
• یەکەمیان: بڕگەی |کۆن| واتا پێکەوە، هاوبەش
• دوهەمیان: وشەی |سێنترێ| سێنتەر یان زێنتروم واتا ناوەند، چەق، ناوەڕاست، ناڤین

کەواتە بە گشتی وشەکە دەبێتە کۆبونەوە بە دەوری ناوەند و چەقێکدا، بە تایبەتی خڕبونەوەی لەشکر لە دەوری ئاڵایەک و ئامانجێکی پێکەوەیی و خاڵێکی هاوبەشدا. هەر ئەم وشەیە بۆ ئۆردوگەی زۆرەملێ و مۆڵگەی کۆمەڵکوژیش بەکار دەهێنرێت
بێگومان وشەکە وەک چەمک لە بواری کیمیا و فیزیا و پزیشکی و سپایی و زانستدا بە واتای جیاواز بەکار دێت، تەنانەت جیاوازیش لە وشەی تەرکیز، وەک: چڕی، خەستی، پەیت، بارستایی، گرژی، تۆپەڵبون، حشد، وحشة، کتلة، کثافة،.. تاد

ئەڵبەتە هیچ زمانێک چەق یان ناوەند نیە، هیچ زمانێکیش نیە کە دەوڵەمەند یان هەژار بێت، بەڵکو هەر زمانێک خاوەن بونیات و خاوەن ڕێزمانی خۆیەتی. بەراوردکاریی مانایەک لە ماناکانی وشەی |کۆنزەنتراسیۆن| کە بە عەرەبی واتا (ترکیز الذهن، قدرة علی الترکیز)، لە بنەڕەتدا مانا عەرەبیەکە وشەیەکی نیە بەرانبەر وشە لاتینیەکە، بەڵکو ڕستەیەکی هەیە یان وتەیەکی داناوە نەک وشەیەک! ئەگەر سەرنجی هەڵۆ بدەین، دەبینین چاوی سەرنجدان و دیقەتدانی هەڵۆ لە دوریەکی زۆر بەرزەوە بۆ پێکانی نێچیر لە چاوی مرۆڤ زۆر بەهێزترە، بەڵام ئەگەر وشەی |تەرکیزی زەین| بۆ مەبەستی توانستی ژیری و زرنگی بەکار هێنرا، ئیدی گشت ماناکان لێرەدا کورت دەهێنن و مەبەست و مانا لاتینیەکە ناپێکن، وەکو

پەیتبون، چڕکردنەوە، تێچڕان، وردبونەوە، لێوردبونەوە، ڕامان، تێڕامان، تێڕوانین، سەرنجدان و دیقەتدان

لێرەوە گشت ئەم وشانەی سەرەوە بە واتای |تەرکیزی زەین| نایەن، واتای زەینیش نابەخشن

کەواتە |تەرکیزی زەین| واتا چەق-پێ-بەستنی زەین بە دەوری خاڵێکی هاوبەشدا، وەک دەوترێت زەین-ڕون، زەین-تیژ، زەینی چڕوپڕ و پوخت

******

کەرەمێل

Karamel, cannamellis, kalamos

بڕوام بەم حیکایەتەی نێو فەرهەنگی ئێتیمۆلۆژی نیە

گوایە وشەی یۆنانی کۆن |کەنەمێلیس| واتا شەکرەقامیش، دواتر بوەتە کەرەمێلیس واتە کەرەمێل

گوایە وشەی یۆنانی کۆن |کەلەمۆس| واتا قامیش. بە لەتینی  بوەتە |کەلەموس|. ئەمیش بە فەرەنسی بوەتە کەرەمێل

بە یۆنانی و لەتینی |کەننە| واتا قامیش و زەل

******

******

******

• کەومار و کەوەمار

• Wendehals, Jynx torquilla, lat. torquere = drehen, winden

یەکەم: کەومار

******

کیوی/کیڤی

******

kamilo-kaf.webnode.at کامیلۆ کاف